Aknt | gebelik dogum hamilelik yumurtlama gunu
Vajinal akntlar, kadn jinekologa goturen nedenlerin en basnda gelen ve kisisel, sosyal ve cinsel yasamn etkileyen rahatszlklardr. Yasamn hemen her doneminde karsmza ckabilmekle beraber en sk olarak ureme cagndaki cinsel aktif kadnlarda gorulurler. Akntlarla ilgili en onemli konu belki de anormal aknty normal akntdan ayrt etmek ve ve buna neden olabilecek yanls kisisel alskanlklar ve hijyenik hatalardan vazgecmektir. Normal ya da Fizyolojik aknt nedir ?
Vajina normal olarak nemli bir yapya sahiptir.Vajina duvarlarndaki ve vajinann icinde bulunan rahim agzndaki bezelerden salglanan svlar bu nemliligi,slaklg saglar. Normal saylan ya da fizyolojik ad verilen akntlar kokusuz, seffaf ve sumuksu kvamda olan akntlardr. Bu aknt, ovulasyon ad verilen yumurtlama donemi gibi ostrojen yani kadnlk hormonunun yukseldigi donemlerde arts gosterir. Yani iki adet arasna rastlayan donemde bu akntda bir miktar arts olabilir. Ayn sekilde adetin hemen oncesinde de akntda hafif bir arts olmas normaldir. Ayrca cinsel uyarm srasnda vajinay cevreleyen bezlerden salglanan ve iliskiyi kolaylastrc, kayganlastrc, kendine has bir kokusu ve krem beyaz rengi olan sv da yine fizyolojiktir. Gebelikte de rahim agzndan salglama yapan bezlerin bezlerin aktivitelerinin gebelik hormonlarna bagl olarak artmas nedeniyle yine krem-beyazms renkli, olan akntlar da normaldir. Alslms vajinal akntnn miktar, kvam ve diger ozellikleri degistiginde mutlaka hekime basvurmak gerekir.Adet donemine yaklastkca bazen vajinada bir koku olabilir ve aknt rengi koyulasabilir. Bu adet kanamasn olusturan hormonlarn bu donemde getirdigi etkidendir. Anormal akntlarn sk karslaslan ve mutlaka tedavi edilmesi gereken nedenleri mikrobiktir, yani rahatsz edici akntlar genellikle birer enfeksiyondur ama oncelikle bu konuda alnmas gereken temel onlemlere goz atarsak:Iliskiden ve adet kanamas bittikten sonra, vajina ici ykanmamal yani vajinal dus alskanlgndan vazgecilmelidir. Bu islem vajina icersinde normalde yer alan ve cogunlugunu laktobasil ad verilen mikroorganizmalarn olusturdugu dogal ortam yani floray bozar ve enfeksiyonlarn olusmasna zemin hazrlar. Eger bir temizlik yaplacaksa, vajina ds ksm lk, duru, temiz suyla ya da bu amacla hazrlanms pHs yani asitligi uygun ozel solusyonlarla ykanabilir. Ykama isleminden sonra vajen girisi kurulanmaldr. Onemli bir konu da tuvalette temizlik mutlaka onden arkaya dogru yaplmaldr. Havuz, sauna, kuvet gibi ortak kullanlan yerlerin temizliginden emin olunmaldr. Bu ortamlardan da enfeksiyon alnmas olaslg vardr. Banyo, havuz, sauna ve egzersizden sonra slak,terli camasr veya mayolar vucutta uzun sure kalmamaldr. Eger cok esli bir cinsel yasam varsa mutlaka prezervatif ile korunmaldr. Ic camasrlar olabildigince pamuklu ve yunlu yani dogal maddelerden olmaldr. Vajinal tampon ve pedler sk sk degistirilmelidir (en cok 6 saat).
Adet kanamas doneminde kadna yasamnda ve tum sosyal aktivitelerinde hareket serbestligi saglamas, denize girebilme imkan vermesi icin uretilen vajinal tamponlarn kullanmnda dikkat edilmesi gereken en onemli nokta tamponun sk aralklarla yenisiyle degistirilmesinin ihmal edilmemesidir. Vajinal tamponu yerlestirdiginiz andan itibaren kanla temas sonrasnda bakteriler hzla cogalmaya baslar. Vajinal tamponlar uygun kullanldklarnda vajinann dogal ortamn bozmazlar. Ancak uzun sure vajina icinde kaldgnda ciddi enfeksiyonlara bile neden olabilirler. Adetliyken cinsel iliski kurulmasn yasaklamak icin yeterli tbbi neden olmamakla beraber, kendinizi bu donemde yeterince rahat hissetmiyorsanz esinizle konusarak kanamal donemlerde iliskiyi ertelemelisiniz.Genital sistem enfeksiyonlarnn en sk adet kanamas sonrasnda gerceklestigi dusunuldugunden bu acdan risk altnda olan kadnlar (daha onceden gecirilmis enfeksiyon, cok esli yasam veya esin cok esli yasam surmesi gibi) bu donemde iliskide bulunmaktan kacnmaldrlar. Hos koku amacyla vajen agznda deodorant parfum veya sabunlar (notral pH l ve doktor onerisyle alnanlar dsnda) kullanlmamaldr.Dar pantolon ve sk ic camasrlar skca kullanlmamaldr.Eger varsa seker hastalg kontrol altnda tutulmaldr. Seker hastalgnn ilk belirtisi bazen bu tur gecmeyen kasntl akntlar da olabilir. Vajina icersinde bulunan laktobasillerin sekerden asit yapmalar icin yumurtalk hormonlar ozellikle de estrojen hormonu gereklidir. Estrojen hormonunun azaldg durumlarda ornegin menopozda vajende laktobasiller azalarak ortamn asiditesi azalr ve probleme yol acabilecek mikroplarn uremeleri kolaylasr. Dolaysyla kadnn enfeksiyona yakalanma oran artar. Ayrca herhangi bir sebeple kullanlan antibiyotikler de laktobasilleri oldurerek vajinada mantar ve diger bakteri enfeksiyonlarnn olusmasna yol acabilirler. Dolaysyla antibiyotik kullanan kadnlarn tedavi bitiminde kasntdan yaknmalar sk gorulmektedir. Vajinal enfeksiyonlar (iltahaplar) arasnda en sk gorulenlerden birisi mantar enfeksiyonlardr.
Vajinal akntlar, kadn jinekologa goturen nedenlerin en basnda gelen ve kisisel, sosyal ve cinsel yasamn etkileyen rahatszlklardr. Yasamn hemen her doneminde karsmza ckabilmekle beraber en sk olarak ureme cagndaki cinsel aktif kadnlarda gorulurler. Akntlarla ilgili en onemli konu belki de anormal aknty normal akntdan ayrt etmek ve ve buna neden olabilecek yanls kisisel alskanlklar ve hijyenik hatalardan vazgecmektir. Normal ya da Fizyolojik aknt nedir ?
Vajina normal olarak nemli bir yapya sahiptir.Vajina duvarlarndaki ve vajinann icinde bulunan rahim agzndaki bezelerden salglanan svlar bu nemliligi,slaklg saglar. Normal saylan ya da fizyolojik ad verilen akntlar kokusuz, seffaf ve sumuksu kvamda olan akntlardr. Bu aknt, ovulasyon ad verilen yumurtlama donemi gibi ostrojen yani kadnlk hormonunun yukseldigi donemlerde arts gosterir. Yani iki adet arasna rastlayan donemde bu akntda bir miktar arts olabilir. Ayn sekilde adetin hemen oncesinde de akntda hafif bir arts olmas normaldir. Ayrca cinsel uyarm srasnda vajinay cevreleyen bezlerden salglanan ve iliskiyi kolaylastrc, kayganlastrc, kendine has bir kokusu ve krem beyaz rengi olan sv da yine fizyolojiktir. Gebelikte de rahim agzndan salglama yapan bezlerin bezlerin aktivitelerinin gebelik hormonlarna bagl olarak artmas nedeniyle yine krem-beyazms renkli, olan akntlar da normaldir. Alslms vajinal akntnn miktar, kvam ve diger ozellikleri degistiginde mutlaka hekime basvurmak gerekir.Adet donemine yaklastkca bazen vajinada bir koku olabilir ve aknt rengi koyulasabilir. Bu adet kanamasn olusturan hormonlarn bu donemde getirdigi etkidendir. Anormal akntlarn sk karslaslan ve mutlaka tedavi edilmesi gereken nedenleri mikrobiktir, yani rahatsz edici akntlar genellikle birer enfeksiyondur ama oncelikle bu konuda alnmas gereken temel onlemlere goz atarsak:Iliskiden ve adet kanamas bittikten sonra, vajina ici ykanmamal yani vajinal dus alskanlgndan vazgecilmelidir. Bu islem vajina icersinde normalde yer alan ve cogunlugunu laktobasil ad verilen mikroorganizmalarn olusturdugu dogal ortam yani floray bozar ve enfeksiyonlarn olusmasna zemin hazrlar. Eger bir temizlik yaplacaksa, vajina ds ksm lk, duru, temiz suyla ya da bu amacla hazrlanms pHs yani asitligi uygun ozel solusyonlarla ykanabilir. Ykama isleminden sonra vajen girisi kurulanmaldr. Onemli bir konu da tuvalette temizlik mutlaka onden arkaya dogru yaplmaldr. Havuz, sauna, kuvet gibi ortak kullanlan yerlerin temizliginden emin olunmaldr. Bu ortamlardan da enfeksiyon alnmas olaslg vardr. Banyo, havuz, sauna ve egzersizden sonra slak,terli camasr veya mayolar vucutta uzun sure kalmamaldr. Eger cok esli bir cinsel yasam varsa mutlaka prezervatif ile korunmaldr. Ic camasrlar olabildigince pamuklu ve yunlu yani dogal maddelerden olmaldr. Vajinal tampon ve pedler sk sk degistirilmelidir (en cok 6 saat).
Adet kanamas doneminde kadna yasamnda ve tum sosyal aktivitelerinde hareket serbestligi saglamas, denize girebilme imkan vermesi icin uretilen vajinal tamponlarn kullanmnda dikkat edilmesi gereken en onemli nokta tamponun sk aralklarla yenisiyle degistirilmesinin ihmal edilmemesidir. Vajinal tamponu yerlestirdiginiz andan itibaren kanla temas sonrasnda bakteriler hzla cogalmaya baslar. Vajinal tamponlar uygun kullanldklarnda vajinann dogal ortamn bozmazlar. Ancak uzun sure vajina icinde kaldgnda ciddi enfeksiyonlara bile neden olabilirler. Adetliyken cinsel iliski kurulmasn yasaklamak icin yeterli tbbi neden olmamakla beraber, kendinizi bu donemde yeterince rahat hissetmiyorsanz esinizle konusarak kanamal donemlerde iliskiyi ertelemelisiniz.Genital sistem enfeksiyonlarnn en sk adet kanamas sonrasnda gerceklestigi dusunuldugunden bu acdan risk altnda olan kadnlar (daha onceden gecirilmis enfeksiyon, cok esli yasam veya esin cok esli yasam surmesi gibi) bu donemde iliskide bulunmaktan kacnmaldrlar. Hos koku amacyla vajen agznda deodorant parfum veya sabunlar (notral pH l ve doktor onerisyle alnanlar dsnda) kullanlmamaldr.Dar pantolon ve sk ic camasrlar skca kullanlmamaldr.Eger varsa seker hastalg kontrol altnda tutulmaldr. Seker hastalgnn ilk belirtisi bazen bu tur gecmeyen kasntl akntlar da olabilir. Vajina icersinde bulunan laktobasillerin sekerden asit yapmalar icin yumurtalk hormonlar ozellikle de estrojen hormonu gereklidir. Estrojen hormonunun azaldg durumlarda ornegin menopozda vajende laktobasiller azalarak ortamn asiditesi azalr ve probleme yol acabilecek mikroplarn uremeleri kolaylasr. Dolaysyla kadnn enfeksiyona yakalanma oran artar. Ayrca herhangi bir sebeple kullanlan antibiyotikler de laktobasilleri oldurerek vajinada mantar ve diger bakteri enfeksiyonlarnn olusmasna yol acabilirler. Dolaysyla antibiyotik kullanan kadnlarn tedavi bitiminde kasntdan yaknmalar sk gorulmektedir. Vajinal enfeksiyonlar (iltahaplar) arasnda en sk gorulenlerden birisi mantar enfeksiyonlardr.